جنید بغدادی

جُنِیْدِ بَغْدادی (ز میان سالهای 210 تا 215- د 297ق / 825 تا 830-910م)، ابوالقاسم جنید بن محمد بن جنید خزّاز زجاج قواریری نهاوندی، از پرآوازه‌ترین عارفان جهان اسلام در سدۀ 3ق / 9م، که نام و آوازه‌اش بر دوره‌های مختلف تاریخ تصوف سایه افکنده، و تعالیم گسترده و آموزه‌های عرفانی دقیق او بر بسیاری از عارفان نامدار و برخی از سلسله‌های عرفانی ــ از جمله سلسلۀ کبرویه ــ تأثیری شگرف نهاده است.
بسیاری از اصول نظری و قواعد اخلاقی و عملی که از سدۀ 3ق / 9م به بعد به عنوان مبانی و شرایط سیر و سلوک عملی و اصول معارف عرفان اسلامی شناخته شده است، ریشه در اعمال و اقوال جنید دارد. به همین سبب، او را امام و سیدصوفیان، «شیخ المشایخ»، «شیخ علی الاطلاق» و «سلطان طریقت» دانسته‌اند و با القاب بلندی چون «طاووس العباد»، «طاووس العلماء»، «سیدالطایفه»، «سیدالعارفین»، «لسان القوم» و «سلطان المحققین» خوانده‌اند. همچنین او را سرآمد عارفان مکتب بغداد، و طریقت او ــ جنیدیه ــ را مبتنی بر صحو و مراقبۀ باطن دانسته‌اند (نک‍ : ابونعیم، 10 / 255؛ قشیری، 430؛ هجویری، 285، 295؛ خواجه عبدالله، 196-197؛ میبدی، 4 / 419، 7 / 475؛ عطار، منطق ... ، 128؛ باخرزی، 2 / 191؛ سبکی، 2 / 260؛ جامی، نفحات ... ، 79؛ سامرایی، 10).

زندگی